De opleiding tot gabbai
In het voorjaar van 2013 organiseerde het Levisson Instituut voor het eerst een gabbai-opleiding voor alle gemeenten binnen het Verbond voor Progressief Jodendom in Nederland. Bijna 40 mensen uit alle liberale kehillot en Beit Ha’Chidush deden eraan mee.
De opleiding werd verzorgd door de decaan van het Instituut, rabbijn Menno ten Brink, enkele andere rabbijnen en leden van de gemeenten, waaronder gabbaiem.
De lessen waren verdeeld over drie zondagmiddagen en bestonden uit theoretische en praktische vakken:
Les 1
- Historische ontwikkeling van de sjoel en de functionarissen (video)
- Bestudering bronmateriaal (video)
- Wat doet de sjammasj tijdens de sjoeldienst en choepot
- Wat doet de gabbai (video)
- Recht bij voorrang. Mitswelijsten en roosters (video)
Les 2
- Lijst termen die te maken hebben met het lezen van Tora (video)
- Volgorde van oproepen (video)
- Welke mitswot zijn er waarom? (video)
- Misjeberach, gomelbensjen, jizkor (video)
Les 3
- Vervolg mitswot en beantwoording van vragen (video)
- Het hanteren van de Torarol (video)
- Het oproepen (video)
- Afsluiting (video)
Een nieuwe gabbai-cursus zal weer georganiseerd worden als er voldoende geinteresseerden zijn.
Gabbai gids – NIEUW!
In februari 2020 is de eerste Nederlandse gabbai gids verschenen, gericht op de Progressief-Joodse gemeenten in Nederland. Het is een uitgave van het Levisson Instituut.
Lees hier het artikel over de gids in Joods Nu, oktober 2020.
Het boek is voor € 14,25 verkrijgbaar via Stichting Sja’ar, de uitgever van het Verbond.
Deze eerste Nederlandse progressief-Joodse Gabbai Gids is niet
alleen bedoeld als handboek voor de gabbai, de rechterhand van
de rabbijn. Hij of zij zorgt ervoor dat de sjoeldiensten zo goed en
soepel mogelijk verlopen. Een aantal onderdelen wordt tijdens
een dienst niet door de gabbai gezegd, maar door de rabbijn,
of wordt door de chazzan gezongen. In sommige gemeenten is
de functie van gabbai en sjammasj gecombineerd. Daarnaast is
deze gids interessant voor iedereen met betrokkenheid bij en
belangstelling voor de progressief-Joodse eredienst.
Deze gids bestaat uit twee delen. In het eerste deel staan de
voorschriften en gebruiken en de gang van zaken tijdens de
dagelijkse diensten, Sjabbat en feestdagen en met name tijdens
de Toradienst. In het tweede deel staan de Hebreeuwse teksten,
met Nederlandse vertaling, die bij de Toradienst gebruikt worden
om mensen ‘op te roepen’ of om een misjeberach te geven. Deze
zijn uitgebreid met vele variaties, waarbij rekening is gehouden
met de moderne samenleving, waarin een verscheidenheid van
familierelaties bestaat. Ook nieuwe misjeberachs, die nog niet in
de Nederlandse sidoer stonden, zijn toegevoegd.